Durûsu'l -Luğati'l-Arabiyye Dersleri Cilt-2
DERS 1
A- Gramer NotlarıB- Ders İçeriğiZu'nun cinsiyetiSoru 1: Ders başında verdiğiniz gramer analizinde, zû'nun eril, dişil ve çoğul kullanımları ile ilgili verilen tabloda huluk'un durumu hiç değişmiyor. Yani, 'erkek/kız talebeler ahlak sahibidir' dediğimizde hulûk kelimesi müennes ya da cem'e dönüşmüyor mu?
Cevap 1: Zû ya da zâtu ya da zevû ya da zevâtu ifadeleri ve bunların tesniyeleri tanımladıkları isme göre cinsiyet ve sayıda değişikliğe uğrarlar. Ancak sahip olunan şeyler sahip olana göre değişiklik göstermez. Mesela kalemin sahibi dişi diye kalem dişi olmaz. Sayısal olarak da durum böyledir. Bazen bir kişi çok şeye sahip olabilir, çok kişi de bir şeye sahip olabilir. Bu nedenle zû'dan sonra gelen kelime, zû'nun tanımladığı varlığa uymak zorunda değildir. Huluk ifadesi soyut bir kavramdır. Ahlak bir tanedir, ona sahip olan vardır, olmayan vardır. Az sahip olan vardır, çok sahip olan vardır. Birinin sahip olması bir diğerinin sahip olmasını engellemez. Mesela çok kalemler sahibi bir adamdan bahsetsek, "raculün zû aklâmin" derdik. Özetle zû'dan sonra getirilen sahip olunan varlık dişi ise dişi, çoğulsa çoğul olacaktır. zû ise sahibe göre değişir, sahip olunana göre değil... |
|
